Tại sao có con chưa chắc khiến các bậc cha mẹ hạnh phúc hơn?

Những phụ nữ độc thân thường được thúc giục kết hôn trước khi bước qua tuổi 30, hoặc nên rút ngắn bước hẹn hò để nhanh tiến đến hôn nhân, cũng vì để có thể mang thai trong độ tuổi lý tưởng nhất.

 Bởi có con được cho rằng sẽ khiến cuộc sống của chúng ta trọn vẹn hơn, theo một lẽ tự nhiên. Thế nhưng, theo nghiên cứu mới đây, việc có con chưa chắc đã khiến chúng ta hạnh phúc hơn.

Có con cũng như đang ở trên chuyến tàu lượn siêu tốc

Jennifer Glass, Giáo sư Xã hội học tại Đại học Texas ở Austin và là một nhà nhân khẩu học nghiên cứu mối quan hệ giữa các bậc cha mẹ và sự hạnh phúc, cho biết rằng hầu hết các bậc phụ huynh đều cảm thấy rằng con cái là một nhân tố rất quan trọng quyết định sự hài lòng của họ trong cuộc sống. Không thể phủ nhận sự hài lòng trong cuộc sống góp phần rất lớn tạo nên hạnh phúc. Vậy điều nên làm rõ ở đây là gì? Sự hài lòng chỉ là điều kiện cần, nó không đại diện cho tất cả khía cạnh khác của cuộc sống như sự dồi dào về tài chính, sức khỏe tinh thần hay thể chất.

Nghiên cứu chỉ ra rằng cha mẹ sẽ trải qua khoảng thời gian hạnh phúc tột cùng ngay sau khi con chào đời, nhưng nó có xu hướng biến mất trong một năm. Sau thời điểm đó, mức độ hạnh phúc giữa cha mẹ và những người chưa lên chức phụ huynh dần dà khác nhau. Những đôi sống cuộc sống của riêng hai người thường hạnh phúc hơn theo thời gian.

Amy Blackstone, Giáo sư Xã hội học tại Đại học Maine và là tác giả của “Childfree by Choice” tiết lộ rằng hạnh phúc của cha mẹ giảm khá nhanh khi phát hiện tỉ ti việc mới toanh liên quan đến chuyện chăm sóc con. Cha mẹ thường có xu hướng tập trung vào những khoảnh khắc tích cực, yêu thương có với con mình; nhưng “Chính những sinh vật nhỏ bé kỳ diệu đó cũng có thể đưa chúng ta xuống vực thẳm của sự tuyệt vọng nếu có bất cứ điều gì không đúng như kỳ vọng được đặt ra.” – Jennifer lý giải thêm.

Mặc dù có con giúp bạn hài lòng hơn trong cuộc sống, nhưng kèm theo là một lượng lớn trách nhiệm, áp lực, lo lắng và căng thẳng hàng ngày. Trải nghiệm làm cha mẹ cũng giống như bạn đang ngồi trên chuyến tàu lượn siêu tốc (nhưng nó không còn đơn giản là một vòng chơi vài chục phút, mà là một quá trình có thể kéo dài cả đời) với độ cao và thấp không có mẫu số chung và không thể đoán biết trước được.

Cha mẹ thường xuyên đương đầu với những căng thẳng ở mức độ thấp

Từ việc tìm ra phương pháp học tập từ xa đến việc trăn trở làm sao để chu toàn cho cuộc sống của con, có rất nhiều yếu tố gây căng thẳng cấp độ thấp liên tục trong cuộc sống của các bậc cha mẹ. Trầm cảm và lo lắng có xu hướng cao hơn ở những người tích cực với vài trò cha mẹ. Cái giá của việc mọi người có mối liên hệ tình cảm mạnh mẽ với con cái của họ là luôn có nhiều mối lo và sự quan tâm.

Căng thẳng cũng không tự động biến mất khi trẻ lớn lên hay trở nên dễ dàng kiểm soát hơn. Một nghiên cứu năm 2019 cho thấy rằng các bậc cha mẹ lớn tuổi chỉ hạnh phúc hơn những người không phải cha mẹ nếu con cái của họ đã chuyển ra ngoài sống.

Trong thời kỳ đại dịch, “cái giá phải trả” của việc có con đã tăng lên rõ rệt, bởi thực tế là hàng triệu phụ nữ có con đã bị đẩy ra khỏi lực lượng lao động do nhu cầu ở nhà gia tăng. Một cuộc khảo sát gần đây từ Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ cho thấy: 75% phụ huynh có con dưới 18 tuổi cho biết họ cần nhiều hỗ trợ tinh thần hơn trong thời kỳ đại dịch, và 48% cho biết mức độ căng thẳng của họ tăng lên kể từ sau đại dịch.

Trong hầu hết các trường hợp, những người trưởng thành không có trẻ em – những người đã đưa ra lựa chọn có chủ đích và từ chối vai trò làm cha mẹ – có thể có nhiều tự do, thời gian và tiền bạc hơn để làm những việc mà họ cảm thấy hạnh phúc và mãn nguyện. Cụ thể, họ có xu hướng quyên góp nhiều tiền hơn cho các tổ chức thiện nguyện mà họ quan tâm, đầu tư phát triển cá nhân, kết nối cộng đồng, lập kế hoạch nghỉ hưu hoàn hảo khi tuổi tuổi xế chiều… Họ không tiêu tiền của mình để nuôi con, nên có thể nghỉ hưu theo cách mà các bậc cha mẹ có thể không làm được.

Một nghiên cứu từ Đại học Princeton và Đại học Stony Brook cho thấy cha mẹ và những người không phải cha mẹ có mức độ hài lòng về cuộc sống tương tự nhau, nhưng cha mẹ trải qua cả niềm vui và căng thẳng hàng ngày nhiều hơn. Nhìn chung, không phải với đôi vợ chồng nào thì niềm vui và lo toan cũng cân bằng, rất nhiều cặp đôi thậm chí còn bị áp lực và phiền muộn lấn át. Tình trạng của mỗi gia đình sẽ khác nhau nhưng tựu chung cuộc sống không có con cái sẽ ổn định hơn nhiều.

Thực hiện: Huyền My Trương